KNEE OSTEOARTHRITIS A PAINFUL AND LONG TERM DISEASE

KNEE OSTEOARTHRITIS A PAINFUL AND LONG TERM DISEASE

OΣTEOAPΘPITIΔA ΓONATΩN EΠIΠONH KAI MAKPOXPONIA  ΠAΘHΣH

H οστεοαρθρίτιδα του γόνατος είναι μια πολύ συχνή παθολογικη οντοτητα , η οποία προσβάλλει περισσότερο τις γυναίκες απ' ό,τι τους άνδρες - αναλογία τρεις γυναίκες προς δύο άνδρες.

Eίναι εκφυλιστική νόσος των αρθρώσεων είναι μία χρόνια προοδευτική νόσος και αποτελεί τη συχνότερα συναντουμενη  πάθηση των αρθρώσεων.

Η νόσος αυτή πλήττει κυρίως τις αρθρώσεις στήριξης του βάρους, όπως της σπονδυλικής στήλης(σπονδυλαρθρίτιδα), τα ισχια  και του γόνατος, αλλά μπορεί επίσης να προσβάλει και άλλες  μικρες αρθρώσεις που χρησιμοποιούνται συχνά, όπως π.χ. των δακτύλων.

Η νόσος προκαλει δυσκαμψία και πόνο στις αρθρώσεις (πόνος της μέσης, ισχίου, γονάτων).

Επιδημιολογικά στοιχεία



Έχει βρεθεί βάση μελετών ότι το 12% των αμερικανών μεγαλύτερης ηλικίας από τα 25 χρόνια έχει κλινικές εκδηλώσεις οστεοαρθρίτιδας. Περίπου το 85% των ατόμων άνω των 70 ετών εμφανίζουν Οστεοαρθρίτιδα 
που αποκαλύπτεται με ακτινογραφία.

H Οστεοαρθρίτιδα προσβάλλει πάνω από 21 εκατομμύρια Αμερικάνους. Είναι η πιο συχνή μορφή νόσου των αρθρώσεων και μία κύρια αιτία ανικανότητας στις ΗΠΑ. Ουσιαστικά κάθε άτομο άνω των 60-65 ετών, έχει μία άρθρωση προσβεβλημένη από τη νόσο. Οι γυναίκες γενικά έχουν μεγαλύτερο ποσοστό Οστεοαρθρίτιδας από ότι οι άνδρες. Περίπου το 11% των ατόμων άνω των 60 ετών έχουν συμπτωματική Οστεοαρθρίτιδα γόνατος, ενώ σε  μια μελέτη αναφέρεται ότι το 25% του πληθυσμού της γης άνω των 65 ετών προσβάλλεται από Οστεοαρθρίτιδα γόνατος ή ισχίου.

Υπολογίζεται ότι ένας στους δύο ανθρώπους ηλικίας άνω των 65 ετών, αλλά και πολλοί νεώτεροι (ακόμα και 30άρηδες ή 40άρηδες) πάσχουν από τη νόσο, δίχως όμως αυτό να σημαίνει ότι όλοι χρειάζονται χειρουργική θεραπεία.

Προσφατα εχει παρατηρηθει στο καθημερινο ιατρειο οτι ο μεσος ορος ηλικιας ασθενων με  οστεοαρθριτιδα στα γονατα εχει ελαττωθει,ολο και νεωτερα ατομα παρουσιαζονται να πασχουν απο οστεοαρθριτιδα στα γονατα.

Αιτιολογία της ασθένειας

  

Με τον όρο οστεοαρθρίτιδα του γόνατος περιγράφεται η προοδευτική καταστροφή όλης της αρθρώσεως του γόνατος: των οστών, του χόνδρου που καλύπτει τα δύο τμήματα της αρθρώσεως (τους μηριαίους και κνημιαίους κονδύλους και την επιγονατίδα) ώστε να μην «τρίβονται» τα οστά μεταξύ τους, καθώς και των μαλακών μορίων (των συνδέσμων, των τενόντων, των μηνίσκων, του αρθρικού θυλάκου και του αρθρικού υγρού) που σταθεροποιούν και θρέφουν την άρθρωση.

H Οστεοαρθρίτιδα συσχετίζενται με κληρονομικούς ή γενετικούς παράγοντες και προσλαμβάνουν τη συνήθη μορφή με διόγκωση των αρθρώσεων των δακτύλων.

H οστεοαρθρίτιδα του γόνατος έχει πολλές αιτίες, αλλά στο περίπου 80%-85% των περιπτώσεων δεν ξέρουμε γιατί αναπτύσσεται (σε τέτοια περίπτωση αποκαλείται ιδιοπαθής οστεοαρθρίτιδα).

Από τις γνωστές αιτίες πιο συχνή είναι η ηλικία (εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα), και η (μετατραυματικη οστεοαρθριτιδα),

δηλαδη η αρθριτιδα που αναπτυσσεται μετα απο καποιο τραυματισμο.

Pολο στην εμφανιση της οστεοαρθριτιδος παιζουν:

-Ανατομικά-

Τα βλαισά γόνατα και τα ρέβα γόνατα είναι από τους παράγοντες που λόγω της μη ορθής φόρτισης των γόνατων προδιαθέτουν στην οστεοαρθρίτιδα.



- Υπερβολική πίεση και καταπόνηση των αρθρώσεων.

Αυτή η καταπόνηση μπορεί να οφείλεται στο επάγγελμα του ασθενούς, στις αθλητικές δραστηριότητες του ασθενούς η ακόμα και σε εξωγενείς τραυματικούς παράγοντες.

-Ηλικία.

Καθώς μεγαλώνουμε σε ηλικία οι πιθανότητες ανάπτυξης οστεοαρθρίτιδας στα γόνατα αυξάνονται επίσης. Συνήθως μετά την 4η-5η δεκαετία της ζωής μας αρχίζει η εμφάνιση της  οστεοαρθρίτιδος στα γονατα.

• Υπερβολικό βάρος (όπως στην Οστεοαρθρίτιδα γόνατος).
• Τα υπέρβαρα άτομα έχουν πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν οστεοαρθρίτιδα στα  γόνατα από τα αδύνατα άτομα. Εδώ  έχουμε λόγω της μεγάλης φόρτισης των γόνατων στένωση των μεσαρθριων διαστημάτων και μεγαλύτερη καταστροφή των χόνδρων.

- Μικρή παραμόρφωση των οστών στην άρθρωση από επανειλημμένες έντονες κινήσεις.

- Δραστηριότητες σχετιζόμενες με την εργασία ή ατυχήματα.

- Βιοχημικές ανωμαλίες στον τοπικό μεταβολισμό του αρθρικού χόνδρου και του υποκείμενου οστού.

Συμπτωματα :

Πρώτο σύμπτωμα της νόσου είναι ο πόνος στο γόνατο, ο οποίος επιτείνεται με τις κινήσεις και ιδιαίτερα με το ανέβασμα και το κατέβασμα της σκάλας. Αργότερα, αρχίζει το γόνατο να πρήζεται επειδή μαζεύει υγρό (αύξηση ενδαρθρίου υγρού), να είναι ζεστό όταν το ακουμπά κανείς, ενώ αρχίζει και η δυσκαμψία (το γόνατο δεν τεντώνει και δεν κλείνει φυσιολογικά). Όταν αρχίσει ο πόνος στο γόνατο, ο ασθενής πρέπει να πάει άμεσα στον ειδικο γιατρό ώστε, αν τυχόν έχει οστεοαρθρίτιδα σε αρχικά στάδια, να κατορθώσει να καθυστερήσει την εξέλιξή της παθησης με τη βοήθεια της αποκαταστασης(φυσιοθεραπείας) και της ενδεδειγμένης φαρμακευτικής αγωγής.  

Συνήθως αρχικά ένα από τα δυο γόνατα ξεκινά και αλγεί.

Στην προσπάθεια του ο ασθενής να αποφύγει τον πόνο στο γόνατο που πονά, δεν το φορτίζει πλήρως και αρχίζει να δίνει περισσότερο βάρος στο υγιές γόνατο  με αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου να ξεκινήσει να πονά και και το υγειές γόνατο.

ΣΦAIPIKH ANTIMETΩΠIΣH THΣ OA TΩN ΓONATΩN

1. MΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ.



-Εκπαίδευση του ασθενη .

-Eνημερωση  με  εκπαιδευτικά υλικά όπως video, δελτία και ενημερωτικά φυλλάδια.

-Μείωση σωματικού  βάρους.

Eχει βρεθει οτι το αυξημενο σωματικο βαρος αυξανει τις φορτισεις στα γονατα με αποτελεσμα την πιο γρηγορη φθορα των χονδρων των γονατων και την πιο γρηγορη εμφανιση της οστεοαρθριτιδος.

-Προγράμματα αεροβικής άσκησης.

-Ειδικά συνδυασμένα προγράμματα αποκατάστασης(Φυσικοθεραπείας),που αποσκοπούν στην αύξηση της αιματώδης και οξυγόνωσης των ιστών του γόνατος,και την μυϊκή ενδυνάμωση των στηρικτικών μήκων ομάδων του γόνατος,παθητικα και ενεργητικα.

-Ασκήσεις αύξησης του εύρους της κίνησης(ROM).

-Βοηθητικά μηχανήματα βάδισης(Σε πιο προχωρημενες καταστασεις).

-Κατάλληλα υποδήματα με ειδικούς απορροφητήρες κραδασμών(shock absorbent).

-Συσκευές ανατομικής  στήριξης.

-Προστασία της άρθρωσης και συντήρηση ενέργειας δυνάμεων.

1. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Απλά αναλγητικά (φάρμακα κατά του πόνου).

Χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση ήπιων έως μετρίων πόνων.

Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη  φάρμακα(NSAID).

Είναι φάρμακα που έχουν και αναλγητική (κατά του πόνου) και αντιφλεγμονώδη δράση (κατά τη φλεγμονής).

Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα διαφέρουν μεταξύ τους όσον αφορά τόσο στην αποτελεσματικότητα τους όσο και στην ασφάλειά τους.

Για να μειωθεί η πιθανότητα ανεπιθύμητων ενεργειών από το γαστρεντερικό, ο ειδικος ιατρος μπορει πολλές φορές να συνταγογραφισει :

1) ένα αντιφλεγμονώδες φάρμακο και ένα παράγοντα γαστροπροστασίας

2) μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα που ονομάζονται εκλεκτικοί αναστολείς της COX 2 και τα οποία παρουσιάζουν μεγάλη ασφάλεια στο γαστρεντερικό.

3)Εκτός των φαρμάκων που λαμβάνονται από το στόμα, μία συμπηρωματικη θεραπεία για την Οστεοαρθρίτιδα γόνατος είναι οι ενδαρθρικές ενέσεις υαλουρονικού οξέος.

Οι ενέσεις αυτές αποτελούνται από ένα  υποκατάστατο του υαλουρονικού οξέος του αρθρικού υγρού που υπάρχει φυσιολογικά στην άρθρωση. Με την χορήγησή του

(τοπικά με την βοήθεια ένεσης) το γόνατο ανακτά τις ιδιότητες που είχε πριν την Οστεοαρθρίτιδα δηλαδή τις λιπαντικές και τις ιδιότητες της απορρόφησης κραδασμών.

Ο κύκλος θεραπείας με τις ενδαρθρικές ενέσεις υαλουρονικού οξέος που συνήθως γίνονται στο γόνατο με 1 εβδομάδα διαφορά η μία από την άλλη.

Ο αριθμός των   και ο τύπος των ενέσεων αυτών είναι στην κρίση του ειδικού ιατρού και για κάθε ασθενή αναλόγως ιστορικού και κλινικής εικόνας εξατομικεύεται.

Αναφορικά υπάρχουν ενέσεις διάρκειας  6 μηνών η και 1 ετους .

Επίσης στην αγορά κυκλοφορούν και ενέσεις Υαλουρονικού μονές (mono injection) όπου γίνεται 1 μονή ένεση υαλουρονικού τον χρόνο.

Έχει βρεθεί ότι οι ασθενείς ωφελούνται με τη χρήση τέτοιων ενδαρθρικών ενέσεων βέβαια αυτό εξαρτάται  και από το στάδιο της Οστεοαρθρίτιδας στο οποίο βρίσκεται ο ασθενής .

Καλύτερα αποτελέσματα παρατηρούνται όταν δίδονται οι ενδαρθρικές ενέσεις στα αρχικα στάδια της Οστεοαρθρίτιδας.

Μελέτες έχουν δείξει ότι οι ενδαρθρικές ενέσεις υαλουρονικού οξέος μπορεί να καθυστερήσουν το χειρουργείο και να το μεταθέσουν σε βάθος χρόνου.

Οι ενδαρθρικές αυτες ενέσεις υαλουρονικού οξέος δεν παρουσιάζουν  συστηματικές ανεπιθύμητες ενέργειες.

Γίνονται πάντοτε από ειδικό ιατρό ,με τοπική αναισθησία, και πλήρη αντισηψία(συνθηκες χειρουργειου).

Έχει βρεθεί ότι ευεργετική επίδραση έχουν  στην οστεοαρθρίτιδα των γόνατων  έχουν και τα συμπληρώματα διατροφής όπως πχ. Γλυκοζαμίνη και χονδροϊτίνη, κολλαγόνο κλπ.

Oι  ουσίες αυτες θεωρουνται οτι βοηθούν στην αποκατάσταση των χόνδρων, και στην προστασία τους.

Πρέπει εκεί όπου θα χορηγηθούν από τον ειδικό ιατρό να λαμβάνονται  αναλόγως της έκτασης της πάθησης για συγκεκριμένη χρονική περίοδο  .

Θετικά αποτελέσματα έχει και η μέθοδος PRP που πρόσφατα χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο στην αντιμετώπιση της αρθρίτιδος.

Η επιλογή του θεραπευτικού σχήματος και της θεραπευτικής προσέγγισης στην αντιμετώπιση της αρθριτιδος είναι στην ευχέρεια του ειδικού ιατρού ενέσεων

Ο συνδυασμός φαρμακευτικών σκευασμάτων από του στόματος , ενέσεων ενδοαρθρικά(υαλουρονικού οξέως), βιολογικών παραγόντων (PRP), και συμπληρωμάτων διατροφής σε συνδυασμό με ένα συνδυασμένο πρόγραμμα αποκατάστασης (φυσιο) έχει πολλά να προσφέρει στην θεραπεία και στην καλύτερη ποιότητα της ζωής του ασθενούς.

Aλλα μέσα θεραπείας και αντιμετώπισης της νόσου είναι τα τοπικά αναλγητικά και τα κορτικοστεροειδή και τελευταία λύση η χειρουργική επέμβαση (είτε αυτή θα είναι αρθροσκοπικη μέθοδος είτε ολική αρθροπλαστικη γόνατος).

Ο ειδικος ιατρός είναι εκείνος που θα καθοδηγήσει και θα συμβουλεύσει για το ποια θεραπεία θα ακολουθηθεί.

Στην συγκεκριμένοι πάθηση της οστεοαρθρίτιδας των γόνατων η ρύση του πατέρα της ιατρικής ‘Ιπποκράτη’ βρίσκει απόλυτη εφαρμογή.

’ΠΡΟΛΛΑΜΒΑΝΕΙΝ ΜΑΛΛΟΝ ΠΑΡΑ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙΝ’

  

Δρ. Σάββας –Απόλλων Χρονης MD

Ειδικός Φυσιατρος SPMR(GR)

Αθλητίατρος FIMS

Κουρίου 7, 3025

Λεμεσός

Τηλ-25364808