Δρ Σάββας-Απόλλων Χρόνης MD
Ειδικός Ιατρός Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης (Φυσίατρος) SPMR
Αθλητίατρος FIMS
Τηλ 25364808
Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΟΛΙΚΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΓΟΝΑΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΞΙΣΟΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΟΣΟ Η ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΓΟΝΑΤΟΣ
Ο ορισμός της οστεοαρθρίτιδάς είναι:
Η οστεοαρθρίτιδα είναι ο συνηθέστερα διαγνωσμένος τύπος αρθρίτιδας , η οποία μπορεί να επηρεάσει τα χέρια, τα ισχία και τα γόνατα καθώς και την ποδοκνημική και άκρο
πόδα.
Η αρθρίτιδα του γόνατος επηρεάζει τη κινητικότητα και λειτουργικότητα των
αρθρώσεων προκαλώντας πόνο σταδιακά εξελισσόμενο και μπορεί σε τελικά
στάδια ακόμα και να οδηγήσει σε κινητικη αναπηρία καθώς εξελίσσεται.
Υπάρχουν διαφορετικά στάδια της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος (ΟΑ):
Σταδιο 0 ειναι ένα φυσιολογικό υγιές γόνατο, με ενδιάμεσα στάδια 1-2-3-4
όπου το στάδιο 4 είναι προχωρημένο δηλαδή σοβαρή ΟΑ όπου η χειρουργική αποκατάσταση με ολική αρθροπλαστική γόνατος να είναι αναπόφευκτη .
Στατιστικά περίπου 1 στα 2 άτομα θα αναπτύξουν συμπτωματική ΟΑ στο γόνατο
κατά τη διάρκεια της ζωής τους, οδηγώντας σε σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία,
κινητική αναπηρία με συνεπακόλουθο μείωση στην παραγωγικότητα στο χώρο
εργασίας και δραματικά αυξημένο οικονομικό κόστος και επιβάρυνση οικονομική
των ασθενών καθώς και των διάφορων σχεδίων ‘υγείας’ .
Ο πόνος στην ΟΑ διαγιγνώσκεται από τον ειδικό Φυσίατρο (Ιατρό Φυσικής Ιατρικής
και Αποκατάστασης) τόσο κλινικά όσο και εργαστηριακά με ακτινοδιαγνωστικό
έλεγχο.
Τα διαφορά στάδια της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος που κυμαίνονται από
φυσιολογικά, μικρά, ήπια, μέτρια και σοβαρά στάδια, με κατάλληλα σχέδια θεραπείας.
Στάδιο 0 – Φυσιολογικό
Όταν το γόνατο δεν εμφανίζει σημάδια οστεοαρθρίτιδας, ταξινομείται ως Στάδιο 0,
το οποίο είναι φυσιολογική υγεία στο γόνατο, χωρίς γνωστή βλάβη ή σημάδια βλάβης
στις αρθρώσεις.
Θεραπείες
Δεν απαιτείται θεραπεία για το στάδιο 0 ΟΑ.
Στάδιο 1 – Μικρού Βαθμού ΟΑ(οστεοαρθρίτιδα)
Οι ασθενείς με Στάδιο 1 ΟΑ θα αναπτύξουν πολύ μικρές αυξήσεις φθοράς και ώθησης
οστού στο τέλος των αρθρώσεων του γόνατος. Ωστόσο, σε αυτό το στάδιο είναι απίθανο
να νιώσετε πόνο ή δυσφορία.
Θεραπείες
Εάν ο ασθενής δεν έχει προδιάθεση για ΟΑ, ο Φυσίατρος ενδέχεται να μην προτείνει
ειδική θεραπεία για το στάδιο 1. Ωστόσο, μπορεί να συνταγογραφήσει συμπληρώματα
διατροφής τα οποία θα έχουν ευεργετική επίδραση στα συμπτώματα αλλά και γενικά
στην εξέλιξη της ΟΑ.
Τροποποίηση στον τρόπο ζωής/εργασίας επίσης έχουν ευεργετικό αποτέλεσμα.
Στάδιο 2 – Ήπια ΟΑ
Στο Στάδιο 2, η συμπτωματολογία και ο πόνος εμφανίζονται αυξημένα σε ένταση και
συχνότητα.
Ο διαγνωστικός ακτινολογικός έλεγχος των αρθρώσεων του γόνατος θα δείξει
περισσότερη εκφύλιση των οστών , παρόλο που το μεσάρθριο διάστημα μεταξύ των
οστών (μηριαίου οστού και κνήμης ) εμφανίζεται φυσιολογικό.
Συνήθως, η περιοχή γύρω από τις αρθρώσεις του γόνατος εμφανίζεται δύσκαμπτη και
δυσάρεστη, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν μεγάλα διαστήματα ακινησίας και συχνά κατά την
πρωινή έγερση από το κρεββάτι ή μετά από έντονη φόρτιση γονάτων .
Αν και ο χόνδρος και οι μαλακοί ιστοί παραμένουν σε υγιές μέγεθος, υπάρχει
πρωτεολυτική διάσπαση της υφής του χόνδρου από αυξημένη παραγωγή ενζύμων.
Θεραπείες
Όταν ο Φυσίατρος , εντοπίσει και διαγνώσει ΟΑ σε αυτό το πρώιμο στάδιο, είναι πιο
εύκολο να ακολουθήσετε ένα σχέδιο για να σταματήσετε την εξέλιξη αυτής της
ασθένειας των αρθρώσεων. Υπάρχουν διάφορες μη φαρμακολογικές θεραπείες που
βοηθούν στην
ανακούφιση του πόνου και της ταλαιπωρίας που προκαλείται σε αυτό το ήπιο στάδιο.
Συνιστάται σε πολλούς ασθενείς ένα αυστηρό σχήμα άσκησης και ενδυνάμωσης για
αυξημένη σταθερότητα στις αρθρώσεις.
Επιπλέον τα στηρίγματα στο γόνατο ή τα ένθετα παπουτσιών μπορούν να
χρησιμοποιηθούν για την προστασία του γόνατος από την πίεση και την καταπόνηση.
Στάδιο 3 – Μέτριου βαθμού ΟΑ
Το στάδιο 3 αναφέρεται ως « μέτριου βαθμού », όπου υπάρχει εμφανής διάβρωση στην
επιφάνεια του χόνδρου, καταστροφή υφής και λείανσης του χονδρού μηριαίου ,
Κνημιαίου καθώς και της επιγονατίδας υπάρχει στον ακτινοδιαγνωστικό έλεγχο της
άρθρωσης στένωση μεσαρθρίου διαστήματος κυριά στο έσω διαμέρισμα .
Υπάρχουν θραύσματα πρωτεογλυκανών και κολλαγόνου που απελευθερώνονται στο
αρθρικό υγρό καθώς εξελίσσεται η ασθένεια.
Με την πρόοδο της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος, υπάρχει συμπτωματολογία με
ενδείξεις
φλεγμονής των αρθρώσεων πράγμα που προκαλεί συχνό πόνο αυξημένης έντασης
κατά το περπάτημα, η απόσταση βάδισης του ασθενούς με ΟΑ σταδιακά μειώνεται
λόγω πόνου.
Μαζί με την δυσκαμψία των αρθρώσεων τον πρωινό πόνο έγερσης και φόρτισης των
γονάτων εμφανίζεται και το αίσθημα κριγμού του γόνατος .
Το γόνατο τρίζει και καθως τριζει τριβονται οι αρθρικες επιφανειες αυτου με
αποτελεσματην εξελιξη της αρθριτιδας..
Θεραπείες
Συνταγογραφήσει μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων καθώς και αμιγών
παυσίπονων, αναλόγως έντασης κλινικών εκδηλώσεων .
Η αποκατάσταση (φυσιο) παίζει πρωταρχικό ρόλο στην ύφεση των κλινικών
συμπτωμάτων και κατά συνέπεια του πόνου καθώς και στην ενδυνάμωση και
σταθεροποίηση της άρθρωσης του γόνατος .
Ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται θετικά στα προγράμματα αποκατάστασης ,
το πρόγραμμα απώλειας βάρους, τη χρήση ΜΣΑΦ απαιτούν συμπληρώματα ιξώδους
που αυτά είναι ενδοαρθρικές ενέσεις υαλουρονικού οξέος και γίνονται στην άρθρωση
του γόνατος.
Το PRP (Platles Rich Plasma) έχει βρεθεί ότι από μόνο του η σε συνδυασμό με την
έγχυση άλλων παραγόντων μπορεί να βελτιώσει την συμπτωματολογία στην ΟΑ.
Η μέθοδος αυτή έχει ξεκινήσει από τους αθλητές και σήμερα έχει μια ευρεία εφαρμογή
στον πληθυσμό με ασθενείς που έχουν ΟΑ.
Είναι μια απλή μέθοδος χωρίς καμία αλλεργική αντίδραση μιας και τα αιμοπετάλια που
χορηγούνται είναι κύτταρα από τον ίδιο τον ασθενή που πάσχει από ΟΑ.
Όλες οι ενέσεις αυτές χορηγουνται αναλόγως περίπτωσης γίνονται με συνθήκες
χειρουργείου ,πλήρως αποστειρωμένες και αντίθετα με το τι πιστεύει ο περισσότερος
κόσμος δεν εμπεριέχουν καθόλου πόνο.
Η μέτρια αρθρίτιδα του γόνατος μπορεί να αντιμετωπιστεί επιθετικά με μια έως πέντε
ενέσεις υαλουρονικού οξέος σε διάστημα 1-5 εβδομάδων, η οποία μπορεί να διαρκέσει
αρκετές εβδομάδες για να αρχίσει η θεραπεία να δείχνει αποτελέσματα, αλλά η
ανακούφιση από τον πόνο διαρκεί συνήθως μέχρι και 1 έτος .
Στάδιο 4 – Σοβαρού βαθμού ΟΑ
Το στάδιο 4 θεωρείται σοβαρό. Στο στάδιο 4 ο χώρος των αρθρώσεων μεταξύ των
οστών μειώνεται σημαντικά, προκαλώντας φθορά του χόνδρου, αφήνοντας την
άρθρωση άκαμπτη.
Η καταστροφή του χόνδρου οδηγεί σε χρόνια φλεγμονώδη απόκριση, με μειωμένο
αρθρικό υγρό που προκαλεί τριβή και μεγαλύτερου βαθμού πόνο καθώς και δυσφορία
στην φορτιση έγερση και βάδιση .
Υπάρχει αυξημένη παραγωγή αρθρικών μεταλλοπρωτεϊνασών, κυτοκινών και TNF που
μπορούν να διαχέονται πίσω στον χόνδρο για να καταστρέψουν τον μαλακό ιστό γύρω
από το γόνατο.
Το προχωρημένο στάδιο της νόσου προκαλεί βασανιστικό πόνο, γεγονός που καθιστά
ακόμη και τις καθημερινές δουλειές, συμπεριλαμβανομένου του περπατήματος και της
κατεβάσματος των σκαλοπατιών μια πρόκληση.
Η χρονιότητα του πόνου αναγκάζει τον ασθενή να μην φορτίζει πλήρως τα γόνατα του
με αποτέλεσμα αδυναμία και κατά συνέπεια ατροφία των μυϊκών στηρικτικών ομάδων
του γόνατος που αυτό με την σειρά του προκαλεί μεγαλύτερη αστάθεια με αποτέλεσμα
περισσότεροι τραυματισμοί στις αρθρικές επιφάνειες και επιδείνωση της ΟΑ.
Εκεί που η συντηρητική αγωγή δεν αποδίδει και κυρίως στο στάδιο 4 ΟΑ τότε ο
ασθενής θα πρέπει να επισκεφτεί ειδικό Ορθοπεδικό χειρουργό και να προγραμματιστεί
για ολική αρθροπλαστική γονατος ιδιαίτερα αν η ηλικία του ασθενούς είναι γύρω η
πάνω από 67 ετών και αυτό για τον λόγο ότι η χειρουργική επέμβαση αυτή και τα υλικά
που τοποθετούνται έχουν συγκεκριμένο χρόνο ζωής συνήθως από 10-12 χρονιά.
Ο Φυσίατρος καλείται να διακόψει αυτό τον κύκλο της ΟΑ προσεγγίζοντας τον
ασθενή με σφαιρικό τρόπο.
Στην περίπτωση που ο ασθενής με ΟΑ θα χειρουργηθεί και θα υποβληθεί σε
ολική αρθροπλαστική γόνατος τότε ο ασθενής μετά από το χειρουργείο θα πρέπει να
επισκεφθεί το ειδικό Φυσίατρο και να ξεκινήσει ένα ειδικό συνδυασμένο πρόγραμμα
αποκατάστασης που αποσκοπεί αρχικά στην μείωση του οιδήματος της άρθρωσης του
γόνατος και στην συνέχεια στην επίτευξη του μεγαλύτερου εύρους κίνησης της
άρθρωσης, εδώ το CPM (Continuous Passive Motion) μηχανημα κατέχει πρωταρχικό
ρολο ,ακολουθουμένη από την ενδυνάμωση μυϊκών στηρικτικών ομάδων γόνατος
παθητικα και ενεργητικα , την φόρτιση του γόνατος και την βάδιση που αρχικά και
σταδιακα γίνεται με μεταλλικό περιπατητήρα τύπου ‘Π’.
Ο χρόνος του προγράμματος αποκατάστασης κυμαίνεται από 6-12 βδομάδων αναλόγως
επιπλοκών, συνοδων νοσων , ηλικίας και βάρους του ασθενούς.
No comments:
Post a Comment